نشست نقد و بررسی کتاب مکاتب احیاگری اسلامی در هند قرن نوزدهم میلادی در سی و ششمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار شد

به گزارش روابط عمومی دانشگاه بین المللی مذاهب اسلامی، نشست نقد کتاب و بررسی مکاتب احیاگری اسلامی در هند قرن نوزدهم میلادی در سالن ناشران دانشگاهی، کمیته علمی فرهنگی در سی و ششمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران در مصلی تهران با حضور دکتر حمید عبادیها عضو هیئت علمی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) به نمایندگی از دیگر نویسنده کتاب خانم دکتر پرستو کلاهدوزها برگزار شد. 

این نشست روز پنج شنبه 18 اردیبهشت ماه دومین روز برگزاری نمایشگاه کتاب با حضور نویسنده کتاب دکتر حمید عبادیها و دکتر علی محمد طرفداری عضو هیئت علمی کتابخانه ملی و مرکز اسناد جمهوری اسلامی ایران، منتقد و دبیر نشست دکتر مائده بایرام در سالن ناشران دانشگاهی در مصلی تهران برگزار شد.
دبیر نشست دکتر مائده بایرام استاد مدعو دانشگاه بین‌المللی مذاهب اسلامی ضمن معرفی دانشگاه و تاکید بر رویکرد تقریبی دانشگاه در مذاهب مختلف اسلامی ابتدا به ذکر مقدمه ای در خصوص تاریخ اسلام در هند پرداخت:
گسترش اسلام در هند ترکیبی از عوامل نظامی، تجاری، فرهنگی و دینی است. در دوران محمود غزنوی و تصرفات او، گسترش اسلام ادامه یافت و در دوران حکومت گورکانیان به اوج اقتدار خود رسید. اما با ورود استعمار انگلستان به هند این امر باعث افول اقتدار حکومت مسلمان در هند شد و به تدریج هند مستعمره انگلستان قرار گرفت و این استعمار از 1800 تا 1947 در حدود یک قرن و نیم ادامه یافت.
سپس دکتر حمید عبادیها در ابتدا به انگیزه تالیف این کتاب با همکاری همسر خود، خانم دکتر پرستو کلاهدوزها پرداخت. او افزود: فصل دوم این کتاب "بازشناسی جنبش‌ها و مکاتب احیاگرانه هند در قرن نوزدهم" رساله دکترا همسرم می‌باشد که به دلیل سفر به هند این انگیزه در ما ایجاد شد که به طور مفصل‌تری به این موضوع بپردازیم. لذا برای همین امر مجدد به هند سفر نمودیم و همین سفر ما مقارن با همایشی بین‌المللی در دانشگاه علیگر هند شد.
 در این همایش مستشرقان و پژوهشگران متخصص در خصوص تاریخ و اندیشه هند گردهم آمده بودند. بنابراین از فرصت پیش آمده بهترین بهره را بردیم و در بین اساتید همایش پرسش‌نامه ای کتبی پخش نموده و دیدگاه ها و اندیشه های عالمانه آنان را در خصوص موضوع کتاب جمع آوری و به فراخور موضوع در متن کتاب افزودیم.
در ادامه دکتر علی محمد طرفداری منتقد حاضر در نشست ضمن ارج نهادن به تلاش‌های صورت گرفته در تدوین به نقد کتاب اقدام نمود.
 او افزود: استعمار انگلستان توانست در هند با قدرت سیاسی خود هندی‌های مسلمان را از هندی‌های غیرمسلمان منزوی نماید و همین امر باعث شکل گرفتن کشور پاکستان گردید که نام این کشور نیز اشاره به کشور پاک‌ها  دارد و همین امر باعث شد که مسلمانان در کشور هند تاثیر و نقش چندانی نداشته باشند و اختلافات بین دو کشور همچنان باقی بماند که با کوچکترین بهانه، تنش بین دو کشور همسایه اوج گیرد.
همچنین این عضو هیات علمی کتابخانه ملی و مرکز اسناد جمهوری اسلامی در ادامه بیان کرد:
استعمار انگلستان با تلاش خود توانست زبان فارسی را که قریب به 7 قرن در هندستان رواج داشت، از بین ببرد و زبان انگلیسی را جانشین زبان فارسی نماید و باعث شود که هندی‌ها از دسترسی به منابع قدیمی که سرشار از منابع ادبی و علمی می‌باشد، محروم گردند . اما با گسترش زبان انگلیسی دراین کشور کمتر شاهد ادبیات غنی ، شعر و داستان برخلاف زبان فارسی هستیم.
در ادامه دکترعلی محمد طرفداری استاد و پژوهشگر تاریخ ضمن تاکید بر اینکه جریان‌ها و مکاتب اصلاحی در کشورهای اسلامی بالاخص در کشور هند همچون مکاتب دیوبند، علیگر و ندوه الاسلام متعلق به اهل سنت می باشد، بیان نمود:
 در کتاب، جریان‌های شیعی موثر در هند که با سفر به این کشور قابل مشاهده هستند، بالاخص در مراسم عزاداری امام حسین علیه السلام ،کمتر در کتاب مطرح شده‌اند و اصلا هیچ اثری از حضور شیعیان در جنبش‌های اصلاحی هند نمی توانیم ببینیم.
دکتر حمید عابدیها عضو هیات علمی دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) ضمن تشکر از برگزار کنندگان نشست، معاونت پژوهش و فناوری اطلاعات دانشگاه مذاهب اسلامی و دکترعلی محمد طرفداری منتقد نشست، در پاسخ بیان نمود:
در این کتاب اثری ازجریان‌های اصلاحی شیعی وجود ندارد به دلیل آنکه شیعیان این کشور در طول قرن‌ها از حضور در جایگاه‌های سیاسی و فعالیت های سیاسی هند منع شده‌اند و به همین دلیل تاثیر سیاسی و فرهنگی بسیار کمی در هند دارند و به تعبیر دیگر می‌توان گفت شیعیان در هند فقط زندگی می‌کنند اما در جریان‌های سیاسی و فرهنگی هند نقش تاثیرگذاری ندارند.
دبیر نشست در جمع بندی مطالب افزود: حضور استعماری انگلستان موجب بحران‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی بسیاری در هند گردید و جریان‌های استقلال طلبانه بسیاری در این دوران شکل گرفت که مسلمانان نقش موثری در آن داشتند.
در انتهای نشست ضمن قدردانی از نویسنده کتاب، منتقد و شرکت کنندگان نشست علمی، به سوال‌های شرکت کنندگان پاسخ داده شد.

تهیه وتنظیم:
علیرضا کریمی